Ұлттық банкінің атқарымдары мен өкілеттіктері

Ұлттық банк қандҰлттық банкінің міндеттері

Ұлттық банк:

- республикадағы мемлекеттік ақша-несие саясатын жүргізеді;

- айналыстағы ақша массасының көлемін реттеу жолымен бағалы қағаздар шығарады;

- Үкіметтің мемлекеттік борышына қызмет көрсетуге қатысады, Ұлттық банкінің мемлекеттік борышына қызмет көрсетеді;

- мыналарға:

- банкілердің ашылуына, олардың ерікті түрде қайта ұйымдастырылуына және таратылуына;

- Қазақстан аумағында банкілердің, ал республика аумағынан тыс жерлерде резидент-банкілердің филиалдары мен өкілдіктерінің ашылуына (олардың қосылуына);

- жеке және заңды тұлғалардың банкіге ірі қатысушы және банк холдингі мәртебесін алуына;

- банкілердің бағалы қағаздар нарығында кәсіптік қызметті жүзеге асырушы ұйымдардың жарғылық капиталына қатысуына;

- бағалы қағаздар нарығында кәсіптік қызметті жүзеге асыру үшін банкілерге лицензиялар беруіне рұқсат береді;

- банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыруға лицензия береді;

- банкілердің бағалы қағаздар эмиссияларының аңдатпаларын мемлекеттік тіркеуге дейін міндетті сараптаудан өткізеді, оларға енгізілетін өзгерістерді келіседі;

- банкілердің бағалы қағаздарды шығару және орналастыру қорытындылары туралы есеп, құрылтай құжаттары бойынша тұжырым береді;

- банкінің құрылтай құжаттарына өзгертулер енгізуге, оларды қайта тіркеуге, банкінің басшы қызметтерін тағайындауға (сайлауға) келісім береді;

- банкілердің қызметін, ерікті не мәжбүрлі түрде таратылатын банкілердің тарату комиссияларының қызметін бақылайды және қадағалайды;

- банкілерге пруденциялық нормативтерді, банк капиталының белгілі бір күнгі мөлшерін белгілейді;

- республикадағы несиелер бойынша сыйақы (мүдде) мөлшерлемесін реттейді;

- республикада төлемдерді төлеу және ақша аудару тәртібін, жүйесі мен нысанын айқындайды;

- банкілердің арасында теңге түріндегі ақшаның уақтылы және үздіксіз аударылуын қамтамасыз ететін төлем жүйесінің жұмыс істеуін ұйымдастырады;

- республикадағы валюталық реттеу мен валюталық бақылауды жүзеге асырады;

- банк қызметі, есебі, төлем төлеу, ақша аудару, заңнамалық құжаттарда белгіленген өкілеттіктер шегінде валюталық операцияларды жүзеге асыру мәселелері бойынша барлық банкілер мен олардың қызметін пайдаланушылар үшін орындалуы міндетті нормативтік құқықтық актілер шығарады;

- нормативтік-құқықтық актілердің сақталуын қадағалайды;

- Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігімен келісе отырып, банкілердің бухгалтерлік есебінің стандарттарын белгілейді;

- нақты банкноттар мен мәнеттерді есептеу, сақтау, тасымалдау және инкассолау ережелерін белгілейді;

- нақты банкноттар мен мәнеттерді тасымалдауға, сақтауға және инкассолауға қатысады;

- банкноттар мен мәнеттердің сақтық қорын құрады;

- республика банкілерінің жиынтық теңгерімін және өзінің теңгерімін жасап, тұрақты түрде жариялайды;

- елдің есептік төлем теңгері-мін қалыптастырады;

- төлем теңгерімі көрсеткіштерінің қысқа мерзімді, орта мерзімді және ұзақ мерзімді болжамды бағалануын әзірлеуге қатысады;

- мемлекеттік кепілдіктері жоқ беймемлекеттік сыртқы қарыздар бойынша шарттарды тіркеп, мониторингін жүзеге асырады;

- елдің жалпы сыртқы борышының бағасын қалыптастырады;

- республикадағы банк жүйесі үшін кадрлар даярлауға қатысады;

- Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің бірыңғай қазынашылық шотына қызмет көрсетеді;

- Ұлттық банкінің нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес вексельдерді қайта есептейді.

Ұлттық банк қандҰлттық банкінің міндеттері

Ұлттық банк:

- республикадағы мемлекеттік ақша-несие саясатын жүргізеді;

- айналыстағы ақша массасының көлемін реттеу жолымен бағалы қағаздар шығарады;

- Үкіметтің мемлекеттік борышына қызмет көрсетуге қатысады, Ұлттық банкінің мемлекеттік борышына қызмет көрсетеді;

- мыналарға:

- банкілердің ашылуына, олардың ерікті түрде қайта ұйымдастырылуына және таратылуына;

- Қазақстан аумағында банкілердің, ал республика аумағынан тыс жерлерде резидент-банкілердің филиалдары мен өкілдіктерінің ашылуына (олардың қосылуына);

- жеке және заңды тұлғалардың банкіге ірі қатысушы және банк холдингі мәртебесін алуына;

- банкілердің бағалы қағаздар нарығында кәсіптік қызметті жүзеге асырушы ұйымдардың жарғылық капиталына қатысуына;

- бағалы қағаздар нарығында кәсіптік қызметті жүзеге асыру үшін банкілерге лицензиялар беруіне рұқсат береді;

- банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыруға лицензия береді;

- банкілердің бағалы қағаздар эмиссияларының аңдатпаларын мемлекеттік тіркеуге дейін міндетті сараптаудан өткізеді, оларға енгізілетін өзгерістерді келіседі;

- банкілердің бағалы қағаздарды шығару және орналастыру қорытындылары туралы есеп, құрылтай құжаттары бойынша тұжырым береді;

- банкінің құрылтай құжаттарына өзгертулер енгізуге, оларды қайта тіркеуге, банкінің басшы қызметтерін тағайындауға (сайлауға) келісім береді;

- банкілердің қызметін, ерікті не мәжбүрлі түрде таратылатын банкілердің тарату комиссияларының қызметін бақылайды және қадағалайды;

- банкілерге пруденциялық нормативтерді, банк капиталының белгілі бір күнгі мөлшерін белгілейді;

- республикадағы несиелер бойынша сыйақы (мүдде) мөлшерлемесін реттейді;

- республикада төлемдерді төлеу және ақша аудару тәртібін, жүйесі мен нысанын айқындайды;

- банкілердің арасында теңге түріндегі ақшаның уақтылы және үздіксіз аударылуын қамтамасыз ететін төлем жүйесінің жұмыс істеуін ұйымдастырады;

- республикадағы валюталық реттеу мен валюталық бақылауды жүзеге асырады;

- банк қызметі, есебі, төлем төлеу, ақша аудару, заңнамалық құжаттарда белгіленген өкілеттіктер шегінде валюталық операцияларды жүзеге асыру мәселелері бойынша барлық банкілер мен олардың қызметін пайдаланушылар үшін орындалуы міндетті нормативтік құқықтық актілер шығарады;

- нормативтік-құқықтық актілердің сақталуын қадағалайды;

- Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігімен келісе отырып, банкілердің бухгалтерлік есебінің стандарттарын белгілейді;

- нақты банкноттар мен мәнеттерді есептеу, сақтау, тасымалдау және инкассолау ережелерін белгілейді;

- нақты банкноттар мен мәнеттерді тасымалдауға, сақтауға және инкассолауға қатысады;

- банкноттар мен мәнеттердің сақтық қорын құрады;

- республика банкілерінің жиынтық теңгерімін және өзінің теңгерімін жасап, тұрақты түрде жариялайды;

- елдің есептік төлем теңгері-мін қалыптастырады;

- төлем теңгерімі көрсеткіштерінің қысқа мерзімді, орта мерзімді және ұзақ мерзімді болжамды бағалануын әзірлеуге қатысады;

- мемлекеттік кепілдіктері жоқ беймемлекеттік сыртқы қарыздар бойынша шарттарды тіркеп, мониторингін жүзеге асырады;

- елдің жалпы сыртқы борышының бағасын қалыптастырады;

- республикадағы банк жүйесі үшін кадрлар даярлауға қатысады;

- Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің бірыңғай қазынашылық шотына қызмет көрсетеді;

- Ұлттық банкінің нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес вексельдерді қайта есептейді.

Қазақстанның банк жүйесінің негізгі ерекшеліктері қандай?

Банк жүйесінің негізгі ерекшеліктері мыналар:

- құрылымның сатыластығы;

- тұтастық ерекшелікті қамтамасыз ететін қатынастар мен байланыстардың болуы;

- оның қатынастары мен байланыстары нышандарының реттілігі;

- жүйе көрініс тауып, өзінің ерекшеліктерін құрайтын ортамен өзара іс-қимыл;

- басқару үдерістерінің болуы.

Қазақстанның банк жүйесі дегеніміз не?

Қазақстанның банк жүйесі екі деңгейлі болып келеді.

Банк жүйесінің жоғары (бірінші) деңгейіне Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі жатады.

Банк жүйесінің екінші (төменгі) деңгейіне республикадағы барлық өзге банкілер жатады.

Қазақстанның банк жүйесінің негізгі ерекшеліктері қандай?

Банк жүйесінің негізгі ерекшеліктері мыналар:

- құрылымның сатыластығы;

- тұтастық ерекшелікті қамтамасыз ететін қатынастар мен байланыстардың болуы;

- оның қатынастары мен байланыстары нышандарының реттілігі;

- жүйе көрініс тауып, өзінің ерекшеліктерін құрайтын ортамен өзара іс-қимыл;

- басқару үдерістерінің болуы.

Қазақстанның банк жүйесі дегеніміз не?

Қазақстанның банк жүйесі екі деңгейлі болып келеді.

Банк жүйесінің жоғары (бірінші) деңгейіне Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі жатады.

Банк жүйесінің екінші (төменгі) деңгейіне республикадағы барлық өзге банкілер жатады.

Какие функции выполняет Национальный банк?

Национальный банк:

- проводит государственную денежно-кредитную политику в республике;

- эмитирует ценные бумаги путем регулирования объема массы в обращении;

- участвует в обслуживании государственного долга правительства, обслуживает государственный долг Национального банка;

- выдает разрешение:

- на открытие банков и их добровольную реорганизацию и ликвидацию;

- на открытие филиалов (их слияние) и представительств банков на территории Казахстана, а для банков-резидентов – вне территории республики;

- на приобретение физическими и юридическими лицами статуса крупного участника банка и банковского холдинга;

- на участие банков в уставном капитале организаций, осуществляющих профессиональную деятельность на рынке ценных бумаг;

- на выдачу банкам лицензии на осуществление профессиональной деятельности на рынке ценных бумаг;

- выдает лицензии на осуществление отдельных видов банковских операций;

- проводит обязательную экспертизу проспектов эмиссий ценных бумаг банков до их государственной регистрации, согласование изменений к ним;

- дает заключение по отчету об итогах выпуска и размещения ценных бумаг банками, учредительным документам;

- дает согласие на внесение изменений в учредительные документы банка, их перерегистрацию, назначение (избирание) руководящих работников банка;

- осуществляет контроль и надзор за деятельностью банков, за деятельностью ликвидационных комиссий, добровольно и принудительно ликвидируемых банков;

- устанавливает банкам пруденциальные нормативы, размер капитала банка на определенную дату;

- осуществляет регулирование ставок вознаграждения (интереса) по кредитам в республике;

- определяет порядок, систему и форму осуществления платежей и переводов денег в республике;

- организует функционирование платежной системы, обеспечивающей своевременное и бесперебойное проведение переводов денег между банками в тенге;

- осуществляет валютное регулирование и валютный контроль в республике;

- издает обязательные для исполнения всеми банками и их клиентами нормативные правовые акты по вопросам банковской деятельности, учета, платежей и переводов денег, осуществления валютных операций в пределах полномочий, определенных законодательными актами;

- осуществляет надзор за соблюдением нормативно-правовых актов;

- по согласованию с Министерством финансов Республики Казахстан устанавливает стандарты бухгалтерского учета банков;

- устанавливает правила учета, хранения, перевозки и инкассации наличных банкнот и монет;

- участвует в обеспечении перевозки, хранении и инкассации наличных банкнот и монет;

- создает резервные фонды банкнот и монет;

- составляет и регулярно публикует сводный баланс банков республики и собственный баланс;

- формирует отчетный платежный баланс страны;

- участвует в разработке краткосрочных, среднесрочных и долгосрочных прогнозных оценок показателей платежного баланса;

- осуществляет регистрацию и мониторинг договоров по негосударственным внешним займам, не имеющим государственных гарантий;

- формирует оценку валового внешнего долга страны;

- участвует в осуществлении подготовки кадров для системы банков в республике;

- обслуживает единый казначейский счет Министерства финансов Республики Казахстан;

- осуществляет переучет векселей в соответствии с нормативными правовыми актами Национального банка.